Xây nhà không phép, gần 500 hộ dân “ngồi trên lửa”

Mua đất nông nghiệp bằng giấy tay, xây nhà không phép, đến khi chính quyền có chọn lọc thu hồi làm dự án thì gần 500 hộ dân đứng ngồi không yên

Tình trạng thi công nhà không phép trên đất nông nghiệp ở TP Vũng Tàu, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu là vấn đề nhức nhối từ nhiều năm qua. Trước năm 2014, hiện trạng này diễn ra ồ ạt, 1 phần cũng bởi sự quản lý lỏng lẻo của chính quyền địa phương, đã để hình thành nên những khu phố, con hẻm xây trái phép mà lối điện, nước có thể vào tận nơi. Đến nay, khi cần đất để làm dự án thì chính quyền địa phương lại buộc phải giải tỏa những hộ dân này.

Đua nhau xây không phép

Nhiều ngày qua, gần 500 hộ dân sống ở phường 12, TP Vũng Tàu như ngồi trên đống lửa sau khi nhận được chọn lọc thu hồi đất của chính quyền địa phương để làm dự án Khu tái an cư phía Tây Bắc ven những con phố AIII, phường 12.

Dự án này có quy mô dao động 24,8 ha có tính chất là khu nhà ở phục vụ nhu cầu tái an cư trên địa bàn TP Vũng Tàu, bao gồm những công trình hạ tầng nhà ở xã hội và hạ tầng kỹ thuật. Dự kiến, dự án này sẽ giải quyết cho dao động 977 hộ, tương đương 5.000 người có chỗ ở.

Đây là khu vực đất nông nghiệp. Theo danh sách điều tra căn bản ban đầu thì có 276 hộ bị giải tỏa nhưng thực ở, số hộ giải tỏa lên đến gần 500 do việc tách thửa, chuyển nhượng bằng giấy tay.

Một trong những hẻm có nhà xây không phép bị thu hồi làm dự án ở TP Vũng Tàu

Những hộ dân nơi đấy đa phần là lao động có lương thấp, từ nhiều địa phương khác chuyển đến. Họ mua đất nông nghiệp bằng hình thức viết giấy tay có mỗi nền dao động 150 đến 250 triệu đồng rồi xây nhà cấp 4 và đã ở ổn định từ nhiều năm nay, có những trường hợp chuyển nhượng qua hai – ba lần. Đến khi có chọn lọc thu hồi đất thì những hộ dân này mới tá hỏa khi biết sẽ không được bồi thường do thi công không phép sau ngày 1-7-2006 theo khoản 2, điều 92, Luật Đất đai năm 2013 và Quyết định số 25/2016 QĐ-UBND của UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu.

Theo chọn lọc của UBND TP Vũng Tàu, do việc chuyển nhượng bằng giấy tay chưa được cấp có thẩm quyền xác nhận nên sẽ chỉ bồi thường cho những người là chủ đất (chủ đất và những hộ mua giấy tay sẽ thỏa thuận để trả lại tiền bồi thường – PV) có giá đất nông nghiệp.

Chị Trần Thị Giang (ngụ hẻm 1216 Đô Lương, TP Vũng Tàu) cho biết năm 2009, gia đình chị mua 100 m2 đất nông nghiệp bằng giấy tay có giá 219 triệu đồng của ông Nguyễn Xuân Thường. Thấy những hộ khác xây được nên gia đình chị Giang cũng xây nhà cấp 4 và không bị chính quyền địa phương đề nghị tháo dỡ. “Với giá đất mà chính quyền đền bù là 1,1 triệu/m2 thì những hộ dân ở đấy biết đi đâu để sống?” – chị Giang lo lắng.

Ông Lê Xuân Thổ (ngụ hẻm 1216 Đô Lương) bày tỏ: “Chúng tôi biết thi công trên đất nông nghiệp là sai nhưng cái lý thì cũng nên có tình. Chúng tôi đã ở đấy 6-7 năm nay, cũng là dự án tái an cư, an sinh thì hãy để chúng tôi được tiếp tục ở và đâyn nhận 1 phần thiệt hại”.

Bảo đảm công bằng

Đến nay, UBND TP Vũng Tàu đã phê duyệt chi phí bồi thường cho 66 hộ có đất (thực ở nhiều hơn vì bị phân lô). Tuy nhiên, vẫn còn rất nhiều hộ không nhận tiền mà khiếu nại chọn lọc của UBND TP Vũng Tàu có nguồn gốc đề nghị được bồi thường nhà, vật thiết kế không phép trên đất nông nghiệp sau ngày 1-6-2006, được tái an cư hoặc giao đất ở mới…

Dự kiến trong tháng 10-2017, UBND TP Vũng Tàu sẽ ban hành chọn lọc thu hồi đất và phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ tiếp cho 5 hộ dân có tổng số tiền dao động 4 tỉ đồng.

Đối có những vấn đề mà hàng trăm hộ dân đang lo lắng, ông Hoàng Vũ Thảnh, Phó Chủ tịch UBND TP Vũng Tàu, khẳng định để thực hiện đúng quy định của pháp luật về đền bù, tái an cư và bảo đảm công bằng trong xã hội, hộ dân nào có pháp lý hợp pháp về quyền sử dụng đất, có đất ở, nhà ở theo đúng pháp luật quy định thì sẽ được nhà nước giải quyết tái an cư, đất ở mới. Những trường hợp xây nhà, sử dụng đất không đúng mục đích, trái quy định pháp luật thì chẳng thể giải quyết theo đề nghị.

“Đối có giá đất, TP đã đền bù theo khảo sát phân khúc, tính cụ thể cho từng loại đất, từng địa điểm, có so sánh có những dự án trong khu vực nên hoàn toàn thích hợp chứ không thấp” – ông Thảnh khẳng định.

Để bảo đảm cuộc sống cho những hộ dân nơi đấy, UBND TP Vũng Tàu đã có báo cáo đề xuất ý kiến có Ban Thường vụ Thành ủy TP nhằm có hướng giải quyết, trong đây đưa ra 4 trường hợp. Theo đây, những hộ đủ điều kiện để tái an cư (có đất ở, được cấp giấy phép thi công, không có nhà ở nào khác ở phường 12) thì TP sẽ giao tái an cư theo đúng quy định bằng quy mô đất ở thu hồi.

Trường hợp đã có quá trình thi công nhà trên đất nông nghiệp trước thời điểm ngày 1-7-2004 mà không bị cơ quan nhà nước lập biên bản vi phạm hành chính, chọn lọc xử phạt vi phạm hành chính; có nhà, hộ khẩu, KT3 và sinh sống ổn định ở đây thì TP sẽ tham khảo hỗ trợ 100% vật thiết kế, tham khảo giao đất ở mới nếu hộ dân không còn nơi ở nào khác, có nhu cầu và đơn xin giao đất ở mới.

Trường hợp đã có quá trình thi công nhà trên đất nông nghiệp sau thời điểm ngày 1-7-2004 và trước ngày 1-7-2006 mà không bị lập biên bản, xử phạt thì TP sẽ tham khảo hỗ trợ 80% vật thiết kế, tham khảo giao đất ở mới nếu hộ dân không còn nơi ở nào khác, có nhu cầu và đơn xin giao đất ở mới.

Trường hợp người dân mua đất nông nghiệp và xây nhà sau thông báo thu hồi đất thì chỉ được đền bù về đất nếu có pháp lý hợp pháp, phần nhà, vật thiết kế sẽ không được hỗ trợ. Những hộ này cũng không đủ điều kiện để được giao đất ở mới. Tuy nhiên, UBND TP Vũng Tàu cũng đã báo cáo Ban Thường vụ Thành ủy TP xin chủ trương cho phép những hộ này được mua nhà ở xã hội, đất ở theo quy hoạch đã đầu tư hạ tầng (chuẩn bị mỗi lô đất không quá 60 m2) theo giá khảo sát do UBND tỉnh phê duyệt.

Bài viết liên quan