Bất cập mô hình thanh tra xây dựng

Bất chấp 1 vài nỗ lực của 1 vài ngành công dụng, vi phạm về xây dựng trên địa bàn TPHCM vẫn không giảm mà còn tăng thêm.

Nhà xây dựng không phép trên đất công của Phân viện miền Nam Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam (quận 9)

Trong 9 tháng đầu năm 2017, công trình xây dựng không phép tăng gần 36%, công trình xây dựng sai phép tăng hơn 11% so có cộng kỳ. Trước hiện trạng này, người đứng đầu ngành xây dựng TPHCM cũng phải nhìn nhận: “Vi phạm xây dựng như bom nổ chậm” và đề xuất chuyển lực lượng thanh tra xây dựng về lại quận, huyện.

Nhiều bất cập khi xử lý vi phạm

Những ngày gần đây, dư luận xôn xao về câu chuyện UBND phường Hiệp Bình Chánh (quận Thủ Đức) tổ chức cưỡng chế tháo dỡ 44 căn phòng trọ vì xây dựng sai quy hoạch. Vi phạm này đã được Đội Thanh tra xây dựng địa bàn quận Thủ Đức (thuộc Thanh tra Sở Xây dựng) lập biên bản từ tháng 11-2015 và đề nghị tháo dỡ. Thế nhưng, do chậm xử lý dứt điểm (dù chính quyền địa phương có ra chọn lọc đình chỉ xây dựng, tạm giữ tang vật, phương tiện xây dựng…), chủ đầu tư vẫn đã đi vào hoạt động được công trình và đưa vào sử dụng. Mãi đến tháng 8-2017, cơ quan công dụng mới tổ chức cưỡng chế. Thiệt hại khi này là khá lớn và đây có thể là 1 trong 1 vài lý do chính khiến người dân bức xúc phản ánh.

Sự chậm trễ trong việc cưỡng chế nêu trên có phần xuất phát từ mô hình tổ chức lực lượng thanh tra xây dựng giai đoạn này, cũng như công tác phối hợp, xử lý vi phạm xây dựng giữa địa phương có lực lượng chuyên ngành còn nhiều vướng mắc. Điều đáng nói, bất cập này diễn ra ở hầu khắp 1 vài quận – huyện trên địa bàn TPHCM. Một lãnh đạo UBND quận 9 cho biết thêm, quận 9 có quá trình thành thị hóa mạnh mẽ. Bình quân mỗi năm quận tăng dao động 17.000 người, tương đương có dân số của 1 phường. Ngoài ra, quận còn giáp giới có 1 vài nơi sử dụng lượng lao động lớn và gần 1 vài trường học, nên nhu cầu về phòng trọ cao. Nhu cầu xây dựng nhà ở rất lớn, trong khi quy chế phối hợp quản lý trật tự xây dựng (theo Quyết định 58/2013 của UBND TPHCM – PV) còn bất cập. Vì vậy, thời gian qua trên địa bàn quận 9 phát sinh nhiều trường hợp xây dựng không phép.

“Trước đây, lực lượng kiểm tra, xử lý nhà xây dựng không phép ở 1 vài phường gồm cán bộ địa chính – xây dựng và 2 hoặc 3 thanh tra xây dựng quận phụ trách địa bàn phường. Tuy nhiên, sau khi tách thanh tra xây dựng về Sở Xây dựng quản lý thì công việc này chỉ do 1 cán bộ địa chính – xây dựng phường đảm nhiệm. Vốn dĩ khối lượng công việc của cán bộ địa chính – xây dựng phường khá lớn, nên càng thêm gặp khó trong việc phát hiện, ngăn chặn kịp thời 1 vài vụ xây dựng không phép. Đội Trật tự thành thị thì không có công dụng kiểm tra nên việc phát hiện công trình xây dựng vi phạm còn hạn chế. Về phía Đội Thanh tra xây dựng địa bàn, sau khi phát hiện công trình xây dựng sai phép thì chuyển hồ sơ cho UBND quận thực hiện việc cưỡng chế tháo dỡ phần vi phạm. Điều này gây gặp khó cho quận ban hành chọn lọc cưỡng chế, do khi hồ sơ được chuyển đến thì hầu như 1 vài công trình này đã đã đi vào hoạt động, đưa vào sử dụng, gây lãng phí cho người dân”, vị lãnh đạo UBND quận 9 đánh giá.

Gỡ vướng 1 vàih nào?

Để giải quyết bất cập, UBND quận 9 kiến nghị được phép thành lập 1 vài tổ chuyên trách ở từng phường để xử lý 1 vài công trình xây dựng không phép. Tổ này do Chủ tịch UBND phường làm tổ trưởng và 1 vài thành viên gồm địa chính phường, nhân viên trật tự thành thị, thanh tra xây dựng (địa bàn) và cảnh sát khu vực. Trong khi đây, UBND huyện Nhà Bè kiến nghị Sở Xây dựng tham mưu cho UBND TP sửa đổi, bổ sung quy chế phối hợp quản lý xây dựng theo hướng giao trách nhiệm cho đội thanh tra xây dựng địa bàn phối hợp có UBND phường, xã, thị trấn kiểm tra, xử lý công trình xây dựng không phép.

Theo Giám đốc Sở Xây dựng Trần Trọng Tuấn, Quyết định 58/2013 của UBND TPHCM đã xác định rõ 1 vài tiêu chuẩn xử lý, phối hợp giữa Thanh tra Sở Xây dựng có UBND 1 vài cấp. Theo quy chế, UBND cấp phường có trách nhiệm kiểm tra, phát hiện và xử lý 1 vài công trình xây dựng không phép. Thanh tra Sở Xây dựng kiểm tra, xử lý công trình xây dựng sai phép. Tuy nhiên, trong thực ở thực hiện vẫn còn hiện trạng đùn đẩy trách nhiệm. Chính vì có 1 vài dao động hở trong phối hợp, xử lý, dẫn đến số vụ vi phạm tăng cao như thời gian qua.

Theo ông Trần Trọng Tuấn, giai đoạn này lực lượng thanh tra xây dựng trực thuộc Sở Xây dựng, ở cấp quận không có. Điều này gây gặp khó trong công tác quản lý xây dựng ở cơ sở, nên cần đưa thanh tra xây dựng về quận – huyện để bám sát cơ sở hơn. “Theo Luật Thanh tra, lực lượng thanh tra xây dựng chỉ được tổ chức ở 2 cấp là cấp trung ương và cấp tỉnh. Sở Xây dựng đề xuất đưa thanh tra xây dựng về quận – huyện nhưng vẫn chắc chắn thanh tra 2 cấp, có nghĩa là tính toán lại quy chế cho thích hợp có phân công nhiệm vụ của Sở Xây dựng và có địa bàn. Theo đây, biên chế của thanh tra xây dựng thuộc sở sẽ giảm, chuyển biên chế này về cho 1 vài quận – huyện. Lực lượng chuyển về quận – huyện tuy mặc áo trật tự thành thị và không gọi là thanh tra sở nữa nhưng vẫn có công dụng kiểm tra, xử lý vi phạm xây dựng. Sắp tới, Sở Xây dựng sẽ tham khảo ý kiến của Sở Nội vụ, Sở Tư pháp để đề xuất UBND TP về vấn đề này”, ông Trần Trọng Tuấn tài liệu.

Tại buổi làm việc có UBND huyện Nhà Bè vào ngày 29-9, Chánh văn phòng UBND TPHCM Võ Văn Hoan nhận xét, công tác quản lý trật tự thành thị trên địa bàn TP giai đoạn này chưa được thực hiện tốt. Nguyên nhân có phần từ việc “gom” lực lượng thanh tra xây dựng (có 1 vài đề nghị về bằng cấp, bí kíp, năng lực chuyên môn…) từ 1 vài địa phương về Sở Xây dựng. Vì vậy, Sở Xây dựng cần báo cáo có Thường trực UBND TP về việc giao cho 1 vài quận – huyện quản lý thanh tra xây dựng cộng cấp. Trên cơ sở đây, lãnh đạo TP sẽ tham khảo, báo cáo Bộ Nội vụ và Thủ tướng Chính phủ cho phép TPHCM tổ chức lại lực lượng thanh tra xây dựng ở quận – huyện như trước đây.

Bài viết liên quan