Để tránh “tiếng oan” chủ đầu tư và nhà thầu thông đồng, bắt tay nhau, TP.HCM nên tổ chức đấu thầu và đấu giá công khai.
Đừng để mang tiếng oan
Tiếp tục bày tỏ một vài lo ngại về nguy cơ thất thoát, tham nhũng trong cơ chế “đổi đất lấy hạ tầng” nhưng được khoác áo BT, nhiều chuyên gia tiếp tục lên tiếng cho rằng TP.HCM phải thận trọng, tỉnh táo.
Vị trí cầu Thủ Thiêm 4 |
Lời nhắc được đưa ra trước đề xuất của UBND TP.HCM muốn được thi công cầu Thủ Thiêm 4, có tổng mức đầu tư dự án thi công dao động 5.253 tỷ đồng theo hình thức đối tác công – tư (hợp đồng BT), theo đó, địa phương này cũng đề xuất xin được sử dụng 16 lô đất vàng để chi trả cho nhà đầu tư.
PGS.TS Nguyễn Đình Thám (Đại học Xây dựng Hà Nội) cho rằng, về bản chất hình thức đầu tư BT không xấu, nó giúp TP.HCM giải quyết được bài toán về vốn cũng như kìm chế được tăng lên nợ công. Ông cho biết, đối có nhiều nước trên địa cầu họ không chối bỏ hình thức đầu tư này và vẫn thừa nhận đó chính là 1 một vàih gọi khác của cơ chế “đổi đất lấy hạ tầng”.
Tuy nhiên, biện pháp họ thực hiện rất rõ ràng, minh bạch, khách quan theo qui định, đấu giá và đầu thầu công khai. Ở đó, chủ đầu tư đã lồng ghép hai công trình vào 1 dự án, hay còn gọi là “dự án phụ đi kèm theo dự án chính”.
Như vậy, nếu TP.HCM muốn sử dụng 16 lô đất vàng làm quỹ đất chi trả giá thành cho chủ đầu tư thì cần tách bạch riêng biệt hai dự án, trong đó dự án chính là dự án cầu Thủ Thiêm 4 và dự án phụ chính là dự án quy đổi đất.
Trước khi tổ chức đấu thầu và đấu giá, TP.HCM phải thẩm định kỹ lưỡng giá trị công trình và phân tích cụ thể giá trị 16 lô đất đó. Tiếp theo, khi tổ chức đấu thầu công khai dự án mới, TP.HCM cũng sẽ tổ chức đấu giá một vài khu đất trên.
Các nhà thầu sẽ cộng tham dự đấu giá tranh đua dựa trên mức giá cơ sở được thi công theo quy định của nhà nước. Nhà thầu nào trả giá cao hơn sẽ được sử dụng quy mô đất đó.
“Tôi lưu ý, giá trị 16 lô đất vàng phải được thi công dựa trên quy hoạch được xác định trước. Ví dụ, mảnh đất đó sử dụng vào mục đích gì thì được định giá theo mục đích đó.
Các nhà thầu sẽ phải tranh đua cả về chất lượng công trình mới và phải tranh đua cả giá trị dự án phụ để đổi lấy đất. Nếu thực hiện theo trình tự bởi thế, sẽ giúp TP.HCM tránh rơi vào cảnh “tù mù”, định giá sai, định giá không đúng gây thất thoát lớn”, PGS.TS Nguyễn Đình Thám khẳng định.
Vị chuyên gia cho rằng, phải đưa ra lời cảnh báo bởi thế, vì thời gian qua ở Việt Nam cũng là đầu tư BT nhưng cơ chế này lại đang vấp phải một vài phản ứng rất gay gắt của dư luận cũng như giới chuyên gia.
Từ 1 cơ chế đầu tư văn minh, đầu tư theo hình thức BT đã bị biến tướng, tạo ra một vài kẽ hở cho một vài kẻ thời cơ trục lợi, gây thất thoát, lãng phí lớn trong đầu tư công. Theo vị PGS, khi nhìn vào bản chất dư luận tiện dụng cảm thấy ngay đó thực chất là 1 dạng biến thể có xu hướng tiêu cực của cơ chế “đổi đất lấy hạ tầng”. .
Trước đề xuất của TP.HCM xin được chọn lọc phương án chọn lọc nhà đầu tư, gồm 4 công ty: Công ty Cổ phần Phát triển Bất động sản Phát Đạt, Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Hạ tầng 620, Công ty Cổ phần Đầu tư Phát triển Xây dựng 168, Công ty TNHH MTV Phát triển công nghiệp Tân Thuận, ông Thám nói thẳng, để tránh “tiếng oan” chủ đầu tư và nhà thầu bắt tay, móc ngoặc có nhau, tốt nhất TP.HCM nên tổ chức đấu thầu và đấu giá công khai.
Bởi lẽ, kết quả thanh tra thực ở ở vô số một vài công trình BT của nhiều địa phương đã cho thấy điều này. Những sai phạm căn bản như không thực hiện đấu thầu, chọn lọc nhà đầu tư theo cơ chế chỉ định, thẩm định dự án chưa chính xác dẫn tới phát triển chậm độ, gây đội vốn…
“Rõ ràng, nếu cứ thực hiện theo cơ chế cứ làm dự án mới lại được nhận 1 mớ đất như giai đoạn này thì không khác nào “vừa đá bóng, vừa thổi còi. Vừa múa lại vừa hát””, PGS Nguyễn Đình Thám cảnh báo
Vị chuyên gia nói rõ, chuyện bắt tay trục lợi là chuyện đã có và đã xảy ra ở nhiều dự án khác nhau.
“Có rất nhiều đại gia đã giàu lên bất thường chỉ sau 1 đêm. Cũng có nhiều đại gia đang đứng bên bờ vực phá sản nhưng cũng môi trường xung quanh được cứu chỉ sau 1 dự án. Tất cả là do một vàih làm thiếu nghiêm ngặt, thiếu minh bạch thời gian qua”, vị chuyên gia cảnh báo.
Giải pháp chặn tham nhũng
Bàn về vấn đề này, PGS Nguyễn Văn Hùng – nguyên Hiệu trưởng trường ĐH Xây dựng cũng nói rõ quan điểm là không đổi đất và phải tách bạch việc sử dụng, đấu giá đất có việc đấu thầu dự án thi công ĐSĐT thành hai dự án riêng biệt. Vị PGS cảnh báo, đó là một vàih tốt nhất để ngăn chặn thất thoát.
Theo vị PGS cho rằng, việc tách bạch hai vấn đề đấu giá sử dụng đất và đầu tư thi công ĐSĐT thành hai dự án riêng biệt vừa giúp ngăn chặn được hiện trạng thất thoát, lại vừa giúp khai thác hiệu quả sử dụng quỹ đất cũng như chắc chắn được chất lượng dự án.
Cũng cho rằng TP.HCM nên tổ chức đấu thầu rộng rãi để chắc chắn tính công bằng, tranh đua, minh bạch trong việc chọn lọc được nhà đầu tư thực sự có đủ năng lực, bí kíp thực hiện dự án.
“Đấu thầu chọn lọc nhà đầu tư là công cụ rất quan trọng để nâng cao hiệu quả đầu tư công thông qua việc khai thác hiệu quả nguồn lực cũng như chắc chắn được chất lượng của dự án”, ông Hùng nói.
Duanmasterianphu.com – Theo Đất việt
Tìm hiểu thêm tài liệu về dự án masteri an phú Xem Thêm