Cần chính sách đột phá cho đặc khu kinh tế

Các chuyên gia đều nhấn mạnh VN cần 1 vài chính sách bán hàng ưu việt về luật và ưu đãi đầu tư để phát triển 1 vài đặc khu kinh tế.

Phú Quốc được quy hoạch thành đặc khu kinh tế. ẢNH: GIANG NAM

Cần cú hích mới

Góp ý Dự thảo về đặc khu kinh tế của Bộ Kế hoạch – Đầu tư, Bộ Tài chính yêu cầu bỏ 1 số quy định ưu đãi như cho phép tổ chức kinh tế, công ty (DN) có vốn đầu tư nước ngoài được thế chấp tài sản gắn liền có đất, trong đơn vị hành chính – kinh tế độc đáo, ở 1 vài tổ chức tín dụng nước ngoài để vay vốn đầu tư; để lại trọn vẹn số thu nội địa phát sinh trên địa bàn đặc khu vì như thế “sẽ phải điều chỉnh mật độ điều tiết giữa ngân sách trung ương và địa phương”. Thay vào đó, chỉ nên để lại trọn vẹn số tăng thu trên địa bàn đặc khu trong 1 thời gian nhất định; bỏ quy định cho công chức, viên chức ở đặc khu Phú Quốc được hưởng phụ cấp thêm 50% mức thu nhập tối thiểu vùng và 1 vài khoản phụ cấp khác như phụ cấp độc đáo, phụ cấp khu vực… do 1 vài đối tượng này đã được ứng dụng mức thu nhập cơ sở không quá 2 lần mức thu nhập cơ sở quy định chung cho cả nước.

Ngoài ra, Bộ Tài chính cũng không đồng tình ưu đãi thuế tiêu thụ độc đáo có casino, trò chơi điện tử có thưởng ở mức 25%; kinh doanh đặt cược là 21%. Thay vào đó, bộ này tiếp tục yêu cầu ứng dụng lần lượt là 35% và 30% như GĐ này. Bộ Tài chính lập luận, đó là sắc thuế gián thu, đánh vào hàng hóa dịch vụ cần hạn chế tiêu dùng. Đặc biệt, 1 vài nội dung ưu đãi về thuế, phí khác, Bộ Tài chính tiếp tục bảo lưu là nên ở mức vừa phải. Do cả 3 đặc khu lần Thứ nhất được hình thành ở VN, việc quy định mức độ ưu đãi về thuế cao quá ngay từ ban đầu, không cân nhắc đến tính thích hợp có bản chất của sắc thuế cũng như năng lực quản lý của cơ quan nhà nước ở đặc khu có thể “sẽ tác động ngược đối có sự phát triển kinh tế – xã hội và môi trường” của 3 đặc khu này.

Trong khi đó, theo 1 vài nhà đầu tư và chuyên gia kinh tế, nếu bởi thế chẳng thể gọi là đặc khu mà chỉ dừng lại như 1 số ưu đãi đầu tư ở 1 vài địa phương như 1 vàih làm lâu nay của chúng ta.

Chuyên gia tài chính Nguyễn Nam Sơn nhận xét: “Thực tế, dư địa mời gọi đầu tư nước ngoài vào VN nay đang bão hòa. VN đang cần 1 cú hích mới, 1 chính sách bán hàng thể chế nổi trội mới nhằm lôi kéo nhà đầu tư tham dự. Nếu không, các đặc khu kinh tế, khu thương mại tự do của 1 vài nước trong khu vực sẽ tranh đua và lôi kéo đầu tư về ngay, khi đó VN có muốn mời gọi họ về cũng thua rồi”.

Trước đó, ở Diễn đàn chuyển nhượng sáp nhập, Bộ trưởng Bộ KH-ĐT Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh lôi kéo đầu tư nước ngoài đến khi thi công thể chế và các chính sách bán hàng đãi ngộ mà nhà đầu tư quan tâm, họ thích họ tham dự chứ không phải tiếp cận họ bằng các gì chúng ta đang có. Các nước thi công đặc khu kinh tế từ 75 năm trước, nay đã bước sang GĐ “đặc khu trong đặc khu”, VN đang “tập tễnh” thi công đặc khu, nếu không có các quyết sách cởi mở, nổi bật, nhà đầu tư sẽ đi lại sang 1 vài nước trải thảm đỏ ưu đãi…

Chính sách phải ưu việt nhất

Theo chuyên gia kinh tế Vũ Đình Ánh, điều trước tiên khi nói đến đặc khu là sẽ được ứng dụng 1 vài luật lệ có tính ưu việt, phải tốt hơn hẳn mọi điều kiện ưu đãi đang ứng dụng. Thứ hai là 1 vài luật lệ ứng dụng cho đặc khu chỉ tuân theo hiến pháp và không chịu sự ràng buộc của bất kỳ luật hiện hành nào, kể cả từ tổ chức hội đồng nhân dân đến chính sách bán hàng tài chính, thuế… Thứ ba, tính ưu việt của đặc khu kinh tế còn phải biểu hiện so có 1 vài đặc khu kinh tế trên địa cầu vì GĐ này địa cầu đã có hàng trăm đặc khu kinh tế. VN sinh sau đẻ muộn thì phải có ưu việt hơn mới lôi kéo được sự quan tâm của 1 vài nhà đầu tư. Nếu không thì không phát triển được. Điều cuối cùng theo chuyên gia Vũ Đình Ánh, đó là cần xác định các qui định chung và soạn thảo 1 bộ luật riêng về đặc khu. Cụ thể hơn, ông nói: “Chúng ta cần thi công luật có 1 vài qui định chung trước rồi sau đó mới bàn về nội dung chi tiết từng vấn đề. Chẳng hạn như về số thu ngân sách, về 1 số ngành nghề hạn chế kinh doanh GĐ này nhưng phát triển ở trong đặc khu thì sẽ thế nào? Rồi liên quan đến 1 vài chính sách bán hàng về lôi kéo lao động trình độ cao… Nếu không có qui định từ đầu thì 1 vài bộ ngành sẽ còn bàn cãi dài dài. Khi đó chẳng thể có 1 vài quy định hiện hành ra để so bì vì đã có luật riêng cho đặc khu”.

Còn ông Nguyễn Nam Sơn nhấn mạnh VN đừng tư duy cứ đặc khu chỉ phát triển du lịch nghỉ dưỡng và casino. Phải có chính sách bán hàng nổi bật, mời gọi được 1 vài nhà đầu tư, độc đáo là 1 vài tập đoàn lớn từ Mỹ, châu Âu đến. Các tập đoàn này thường có tầm ảnh hướng lớn trên địa cầu. Đôi khi, chính nhà đầu tư có thể đề xuất 1 vài chính sách bán hàng để Chính phủ chọn lọc chứ không phải cứ làm chính sách bán hàng kiểu ban cho mà lôi kéo được đầu tư. Nếu chúng ta thi công chính sách bán hàng phục vụ ngắn hạn thường khó có sức bền lâu. Mà GĐ này lôi kéo đầu tư của VN có phản biện từ Bộ Tài chính nói trên đang nghĩ đến hướng ngắn hạn hơn dài hạn.

Kinh nghiệm Thâm Quyến

Đặc khu kinh tế Thâm Quyến của Trung Quốc được xem là mô hình mẫu thành công khi từ 1 bãi rác, sau gần 40 năm nơi này trở thành thủ phủ công nghệ cao bằng các chính sách bán hàng về đất và thuế cực kỳ ưu đãi. Đây là nơi khởi nguồn của nhiều đột phá chính sách bán hàng bao gồm: hệ thống hợp đồng lao động và thu nhập mới, hệ thống đấu thầu mới, chính sách bán hàng nhà ở cho công nhân, nơi Thứ nhất thực hiện đấu giá quyền phát triển đất (1987), tách làm việc thương mại ra khỏi 1 vài cơ quan nhà nước và chính phủ, thi công sàn chuyển nhượng chứng khoán Thứ nhất ở Trung Quốc (1990), cải 1 vàih hệ thống giá cả… Năm 2016, GDP của đô thị này đạt 294 tỉ USD, nhiều hơn cả Bồ Đào Nha hoặc Ireland. Thâm Quyến hiện là bến cảng bận rộn thứ 3 địa cầu trong khi sàn chứng khoán ở đô thị này lớn thứ 22 toàn cầu.

Để làm được như thế, Thâm Quyến đã thực hiện các chính sách bán hàng ưu đãi, khuyến khích đầu tư riêng biệt. Ví dụ như thuế thu nhập công ty chỉ 15%/năm trong khi ở 1 vài khu vực khác ở thời kỳ đó là 33%/năm. Thành phố cũng có nhiều chính sách bán hàng lôi kéo nhân tài lĩnh vực công nghệ cao. Đặc biệt lao động có học vị càng cao thì chính sách bán hàng đãi ngộ càng lớn. Những người có học hàm tiến sĩ trở lên sẽ được tạo điều kiện nhập hộ khẩu, cấp tiền mua nhà ở… Đảo quốc Singapore hiện có 9 khu thương mại tự do và quốc đảo này được coi là hình mẫu đi đầu và thành công nhất của 1 vài nước ASEAN trong chính sách bán hàng thi công đặc khu kinh tế có chính sách bán hàng độc đáo ưu đãi về thuế, ưu đãi thuê đất, nhà đầu tư được tự do chuyển lợi nhuận về nước…

Bài viết liên quan