Sau khi di dời 1 số cơ sở công nghiệp ra khỏi nội đô Hà Nội, các chung cư, văn phòng ùn ùn mọc lên từ đất vàng công nghiệp. Việc này dẫn đến tăng mạnh tỷ lệ dân số, kéo theo hệ lụy tắc các con phố, thiếu trường học. Theo KTS Đào Ngọc Nghiêm, để xảy ra hiện trạng trên bởi có lợi ích ngầm chi phối.
 Đất công nghiệp thuộc Cty Xe đạp Thống Nhất giai đoạn này đã mọc lên chung cư cao 25 tầng. Ảnh: Thông Chí |
Sau cổ phần hóa, “đất vàng” thành chung cư
Khảo sát của Lao Động, các con phố Nguyễn Tuân (Hà Nội) gần 10 dự án chung cư cao tầng bủa vây. Cách gần chục năm, các con phố Nguyễn Tuân là thủ phủ đặt trụ sở, nhà xưởng của 1 số ngành công nghiệp nhẹ, tên tuổi 1 thời như Dệt Mùa Đông, Xe đạp Thống Nhất, hay mới hơn là Xe buýt Hà Nội.
Tuy nhiên, sau khi 1 số Cty này được chuyển đổi thành Cty cổ phần thì trụ sở, nhà xưởng cũng chuyển đổi theo thành các chung cư thương mại. Cụ thể, có trường hợp của Cty TNHH MTV Thống Nhất, tiền thân là Nhà máy xe đạp Thống Nhất, được thành lập ngày 30.6.1960. Ngày 8.2.2017, UBND TP.Hà Nội ban hành chọn lọc chuyển Cty TNHH MTV Thống Nhất thành Cty CP Thống Nhất Hà Nội.
Tuy nhiên trước đó, vào năm 2011, Xe đạp Thống Nhất đã liên doanh có Cty TNHH phát triển Bắc Việt, góp 30% vốn thành lập Cty TNHH Thống Nhất – Bắc Việt để thực hiện dự án thi công công trình nhà liền kề, trọng điểm thương mại và căn hộ cao tầng trên qui mô gần 18.000m2 ở số 82 Nguyễn Tuân. Một trường hợp khác là dự án chung cư đẳng cấp 349 Vũ Tông Phan (quận Thanh Xuân). Khu đất này thuộc Cty CP Sản xuất kinh doanh xuất nhập khẩu (Prosimex), Cty này được thành lập năm 1989, tiền thân là cơ sở tăng gia sản xuất của Bộ Thương mại.
Tháng 6.2006, Cty chuyển đổi thành Cty CP như giai đoạn này, và tới năm 2014 thì nhóm cổ đông chi phối nắm quyền điều hành đã chọn lọc liên danh có Cty CP Thiết kế và Xây dựng Việt Nam (Videc) để khai thác khu đất làm chung cư cao tầng. Chính việc này dẫn tới, nhóm cổ đông vốn là cán bộ công nhân của Prosimex phản ứng cho rằng, Cty đã phân phối tài sản đất cho chủ đầu tư dự án là Videc. Vụ việc đến nay vẫn còn tranh chấp.
Ngoài ra có nhiều nơi cũng xảy ra hiện trạng tương tự như các con phố Minh Khai, Nghi Tàm, Tây Sơn… Điểm chung 1 số trường hợp này bắt nguồn từ 1 số Cty thuộc 1 số bộ, ngành được giao đất lâu năm làm trụ sở, nhà xưởng.
Lợi ích ngầm chi phối?
TP.Hà Nội trước khi quy hoạch được Chính phủ phê duyệt năm 1998 có hơn 900ha đất 1 số khu công nghiệp và điểm công nghiệp nhỏ lẻ. Từ đầu các năm 2000, Hà Nội đã có chủ trương di dời 1 số khu công nghiệp, điểm công nghiệp ra ngoại thành để khai thác tốt hơn hiệu quả sử dụng đất và nâng cao chất lượng sống của người dân.
Đến khi Luật Thủ đô ban hành vào năm 2012 cũng quy định rất rõ: “Quỹ đất sau khi di dời cơ sở sản xuất công nghiệp, trung tâm y tế, cơ sở giáo dục đại học, cơ sở giáo dục nghề nghiệp…, được ưu tiên để thi công, phát triển 1 số công trình công cộng, công trình hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật; không được sử dụng để thi công chung cư cao tầng sai quy hoạch”.
Sau khi có Luật Thủ đô, đến cuối năm 2014, trong Quyết định “Quy chế quản lý quy hoạch, thiết kế chung đô thị Hà Nội” cũng nêu rõ sẽ từng bước di dời cơ sở công nghiệp, kho tàng gây ô nhiễm môi trường và cơ sở đào tạo, y tế, cơ quan không thích hợp quy hoạch ra khỏi khu vực nội đô. Ngoài ra, quy chế này nhấn mạnh, cần phải đưa ra 1 số “vùng cấm” không cho thi công cao tầng hậu di dời.Tuy nhiên, từ chủ trương 1 sốh đó hàng chục năm, đến khi có Luật Thủ đô để hiện thực hóa chủ trương này, có giải đáp bằng Quy chế quản lý quy hoạch, thiết kế chung thì Hà Nội vẫn không thực hiện được.
Nhận xét có Lao Động về việc này, KTS Đào Ngọc Nghiêm – Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch Hà Nội – cho rằng, hiện trạng trên là bởi có các điều chỉnh cục bộ trái quy hoạch chung được chi phối bởi lợi ích ngầm. “Quá trình 1 sốh làm có vấn đề, chủ đầu tư tự đề xuất rồi đô thị phê duyệt nhưng Hà Nội thiếu sự kiên quyết. Mà chủ đầu tư đề xuất thì bao giờ cũng phải có lợi nhiều nhất cho họ”.
Bộ trưởng Xây dựng Phạm Hồng Hà: Có dấu hiệu trục lợi trong quy hoạch
Tại buổi trả lời chất vấn về nhóm vấn đề do UBTV Quốc hội ngày 16.8, trước câu hỏi của Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Kim Thúy (Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội) rằng “có trục lợi hay không trong tổ chức quy hoạch”, Bộ trưởng Phạm Hồng Hà trả lời: “Về tổng thể chúng ta thực hiện tốt, nhưng trong 1 số trường hợp cụ thể, đúng là có dấu hiệu của trục lợi”.
Duanmasterianphu.com – Theo Lao động
Tìm hiểu thêm tài liệu về dự án masteri an phú Xem Thêm
