Hiện, TP.HCM đang vướng mắc trong việc giải tỏa dao động 20.000 căn nhà tạm, lụp xụp ven kênh, rạch do nhiều lý do. Trong đấy, lý do quan trọng nhất vẫn là kinh phí quá lớn để giải quyết 1 số “xóm nước đen”.
Đau đầu có kinh phí
Mới đấy, UBND TP.HCM đã có văn bản kiến nghị 1 số bộ ngành Trung ương cho phép thực hiện cơ chế độc đáo để rút ngắn thời gian thực hiện dự án nhằm chỉnh trang thành phố. Sở dĩ, thành phố này xin cơ chế độc đáo là để thực hiện dự án di dời dao động 20.000 căn nhà ven kênh, rạch trong GĐ 2016 – 2020. Được biết, dự án này đã sắp hết hạn nhưng chưa thể triển khai.
Lý giải lý do của hiện trạng trên, 1 lãnh đạo sở Xây dựng TP.HCM cho biết: “Việc chọn lọc, mời gọi nhà đầu tư GĐ này đang mất nhiều thời gian do 1 số quy định của pháp luật. Chỉ riêng khâu thủ tục đấu thầu để chọn lọc nhà đầu tư đã mất gần 2 năm. Do đấy, nếu không được ứng dụng cơ chế độc đáo, khả năng TP sẽ không đã đi vào hoạt động được kế hoạch di dời 20.000 căn nhà ở 57 tuyến kênh rạch trong GĐ 2016 – 2020”.
Để thực hiện kế hoạch di dân khổng lồ này, chính quyền TP chuẩn bị sẽ tốn dao động 31.000 tỷ đồng. Trong đấy, chỉ tính riêng quận 4 và quận 8 đã tốn dao động 15.000 tỷ đồng cho công tác giải tỏa gần 6.000 căn nhà. Theo sở Kế hoạch và Đầu tư TP.HCM, vốn ngân sách phân bổ hiện còn dao động 2.100 tỷ đồng. Do đấy, không còn 1 sốh nào khác là TP phải huy động từ việc xã hội hóa. Tuy nhiên, do trình tự thủ tục hành chính nên nếu ứng dụng theo quy trình bình thường sẽ không kịp công đoạn, kế hoạch.
 Chính quyền TP đang đau đầu tìm phương án giải quyết 1 số căn nhà ven kênh, rạch để chỉnh trang thành phố. |
Cụ thể, “cơ chế độc đáo” mà TP xin là cho phép địa phương này được chọn lọc, chỉ định 1 số nhà đầu tư đủ năng lực để làm chủ đầu tư dự án chỉnh trang, phát triển thành phố, di dời và tái an cư nhà ven kênh, rạch tương tự như 1 số dự án cải tạo, thi công lại chung cư cũ. Bởi, theo quy trình, GĐ này, để đấu thầu chọn lọc nhà đầu tư thực hiện dự án sẽ mất rất nhiều thời gian.
Theo đấy, ít nhất cần 647 ngày đối có trường hợp đấu thầu và 572 ngày đối có chỉ định thầu. Trong khi đấy, nhiệm vụ chỉnh trang thành phố của TP đang bước vào GĐ nước rút, khi thời điểm 2020 đã cận kề.
Tuy nhiên, ngoài xin “cơ chế độc đáo”, việc kêu gọi nhà đầu tư thực hiện dự án này cũng không hề tiện dụng. Theo tài liệu PV có được, đến nay, đã có 6 nhà đầu tư đăng ký tham dự dự án chỉnh trang thành phố. Nếu 1 số nhà đầu tư này cam đoan thực hiện đúng công đoạn và được Chính phủ cho “cơ chế độc đáo”, TP sẽ bước vào GĐ giải quyết bài toán “xóm nước đen” tồn ở nhiều năm qua, gây hệ lụy và bức xúc trong dư luận.
Tuy nhiên, trên đấy mới chỉ là các lời “dạm ngõ”, còn đi vào thực hiện thì không ít gặp khó. Thực tế cho thấy, ở quận Bình Thạnh, địa phương đứng thứ 2 (sau quận 8) đang có dao động 3.400 căn nhà ven kênh, rạch. Và, đến nay, vẫn chưa có nhà đầu tư chính thức.
“Cách đấy vài năm, UBND TP đã chấp thuận cho hai nhà đầu tư nghiên cứu kỹ, đề xuất phương án đầu tư, thi công, chỉnh trang thành phố theo hình thức BT. Tuy nhiên, đến nay, chưa nhà đầu tư nào được công nhận do chưa có phương án đầu tư. Đại diện nhà đầu tư có vẻ không mặn mà có dự án, dù họ không nói rút lui nhưng lại thiếu quyết tâm làm”, 1 lãnh đạo UBND quận Bình Thạnh cho biết.
Để thực hiện di dời tổng số 20.000 căn nhà này, TP cũng áp dụng chia làm 3 nhóm. Đối có nhóm dự án chỉnh trang thành phố bằng nguồn vốn ngân sách sẽ có gần 6.700 căn nhà, có tổng vốn bồi thường, giải phóng mặt bằng chuẩn bị dao động 10.000 tỷ đồng. Còn nhóm dự án chỉnh trang thành phố theo hình thức đối tác công tư (PPP) có trên 8.000 căn nhà cũng ngốn dao động 12.000 tỷ đồng cho công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng. Nhóm cuối cộng là dự án đầu tư thi công nhà ở kết hợp chỉnh trang thành phố là 331 căn.
Cái giá cho quản lý yếu kém
Theo 1 số chuyên gia, chính quyền TP đang đau đầu tìm phương án giải quyết 1 số căn nhà ven kênh, rạch để chỉnh trang thành phố chính là hậu quả của quá trình quản lý trong thời gian qua.
“Đây là cái giá mà chính quyền TP phải trả cho công tác quản lý yếu kém. Tôi rất ghét phải dùng chữ giả dụng phải chi họ quyết liệt ngay từ đầu thì bây giờ đã không phải tốn khoản tiền quá lớn bởi thế. Một bài học xương máu nhưng có nguy cơ lặp lại ở 1 số quận, huyện vùng ven, khi hiện trạng thi công tự phát đang mọc lên khắp nơi”, TS. Nguyễn Văn Hiếu, trường đại học Tôn Đức Thắng đánh giá.
Ông Nguyễn Thành Phong, Chủ tịch UBND TP.HCM cũng thừa nhận: “Phải di dời 20.000 căn nhà ven kênh, rạch nói trên là do công tác quản lý Nhà nước yếu kém. Dù số căn nhà nói trên đa số là do người dân lấn chiếm trái phép nhưng không bởi thế mà TP không hỗ trợ cho họ di dời, tái an cư. Tuy nhiên, để làm việc đấy thì cần có nguồn kinh phí rất lớn. Đây là cái giá phải trả cho công tác quản lý lỏng lẻo trong thời gian qua”.
Nhiệm vụ trong các năm tới của TP là rất nặng nề khi phải giải quyết 1 số tuyến kênh, rạch: Tham Lương – Bến Cát – Rạch Nước Lên, công viên hồ Khánh Hội, cù lao Nguyễn Kiệu… rồi toàn tuyến kênh Đôi, kênh Tẻ… Với mức đầu tư trung bình dao động 1,5 tỷ đồng/căn (và 2,6 tỷ đồng/căn đối có dự án Nam kênh Đôi) nhưng thời gian thu hồi vốn lâu sẽ khó lôi kéo nhà đầu tư.
“Để thực hiện 1 số dự án này cần vốn đầu tư lớn, thời gian kéo dài. Trong đấy, kinh phí bồi thường, giải phóng mặt bằng chiếm chủ yếu trong tổng mức đầu tư… nên không quyến rũ 1 số nhà đầu tư”, lãnh đạo sở Xây dựng TP.HCM cho biết thêm.
 Nếu di dời, chính quyền cũng nên tính tới câu chuyện hậu di dời, khi người dân chẳng thể kiếm được kế sinh nhai. |
Đó là chưa kể tới câu chuyện hậu di dời, khi người dân chẳng thể kiếm được kế sinh nhai. Theo ghi nhận của PV báo Người Đưa Tin, GĐ này, dọc hai bên 1 số con kênh, rạch ở 1 số quận, huyện như quận 4, 7, 8, Bình Thạnh… đầy rẫy 1 số căn nhà lụp xụp, tạm bợ, nhô ra mặt kênh, rạch. Đây chủ yếu là 1 số hộ dân sống tạm bợ đã lâu năm.
Tại 1 số “xóm nước đen”, trên thì nhếch nhác, còn dưới kênh, rạch nước đen, ô nhiễm, chuột, muỗi… ngang nhiên sinh sống cộng con người. Thậm chí, nhiều hộ dân không làm được nhà vệ sinh nên sử dụng cầu tõm trông cực kỳ dơ bẩn.
Ông Nguyễn Hùng Cường, sống ở bờ kênh Đôi (quận 8) đã mấy chục năm nay cho biết: “Do cuộc sống gặp khó nên phải nhận lời, chứ không còn 1 sốh nào khác. Dù vẫn biết là mất vệ sinh, gây ô nhiễm và chúng tôi cũng muốn sống cuộc sống tốt đẹp nhưng giờ biết đi đâu”.
Về tài liệu TP sẽ di dời đến nơi ở mới và hỗ trợ tái an cư, ông Cường cũng như nhiều người dân khu vực này tỏ ra mừng rỡ nhưng cũng không ít băn khoăn: “TP di dời để làm bộ mặt đẹp hơn, chúng tôi nhận lời. Tuy nhiên, phải bố trí chỗ ở cho thích hợp, đồng thời hỗ trợ chúng tôi có công ăn, việc làm, nếu không thì cũng không giải quyết được vấn đề”.
Những lo ngại như ông Cường không phải là thiếu cơ sở. Thực tế cho thấy, trước đấy khi di dời người dân rạch Ụ Cây (quận 8), nhiều người được bố trí thuê nhà giá rẻ ở chung cư An Sương (quận 12). Tuy nhiên, đến nay có gần 90 hộ đã bỏ đi nơi khác vì họ chẳng thể tìm được kế sinh nhai.
“Rõ ràng, bên cạnh chú tâm tới lợi ích của nhà đầu tư, giải quyết được chương trình trung tâm của TP, chính quyền cũng cần phải quan tâm đến cuộc sống của người dân. Không thể khiến cho xong theo kiểu đánh trống bỏ dùi được”, chuyên gia xã hội học, TS. Nguyễn Nam đánh giá.
Nâng cao chất lượng cuộc sống hơn là khai thác quỹ đất
Ông Trần Vĩnh Tuyến, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM cho hay: “Việc di dời 20.000 căn nhà ven kênh, rạch để chỉnh trang thành phố là chương trình trung tâm của TP. Ngoài việc xóa đi sự nhếch nhác, ô nhiễm môi trường và cũng là 1 trong các lý do gây ngập dai dẳng ở TP. Chương trình còn chăm lo cuộc sống cho người dân sống ven kênh, rạch. Do đấy, việc triển khai thực hiện sẽ chú tâm, quan tâm nâng cao chất lượng cuộc sống chứ không chỉ hướng đến giải toả nhà dân hay khai thác quỹ đất”.
Duanmasterianphu.com – Theo Người Đưa tin
Tìm hiểu thêm tài liệu về dự án masteri an phú Xem Thêm
