HoREA: Phương thức BT, BOT có thể phát sinh tiêu cực, lợi ích nhóm

Bên cạnh mặt tích cực giúp huy động được nguồn vốn lớn từ xã hội, Hiệp hội Bất động sản TPHCM (HoREA) cảm thấy việc thực hiện phương thức chỉ định nhà thầu, nhà đầu tư 1 vài khu đất vàng hoặc theo hình thức BT, BOT khá phổ biến trong thời gian qua bộc lộ nhiều hạn chế, có thể phát sinh tiêu cực, lợi ích nhóm.

Một dự án BDS ở TPHCM – Ảnh: TL.

Theo lịch công tác của UBND TPHCM, chuẩn bị trong ngày mai (7-11) sẽ diễn ra hội thảo thảo luận về công tác quản lý dự án BT – hiện trạng và biện pháp.

Và trong 1 báo cáo tham luận chuẩn bị sẽ được trình bày ở hội thảo nói trên xoay quanh vấn đề này, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA, thừa nhận chủ trương xã hội hóa huy động 1 vài nguồn lực trong nước và nước ngoài phát triển hạ tầng đô thị thông qua 1 vài hình thức thi công – chuyển giao (BT), thi công – khai thác – chuyển giao (BOT)… đã huy động được nguồn vốn xã hội hóa rất lớn, đóng góp sự phát triển kinh tế – xã hội, nhất là trong điều kiện nguồn lực ngân sách có hạn.

Bên cạnh mặt tích cực, HoREA cảm thấy việc thực hiện phương thức chỉ định nhà thầu, nhà đầu tư 1 vài khu đất vàng, hoặc theo hình thức BT, BOT… khá phổ biến trong thời gian qua đã bộc lộ các mặt hạn chế do nguồn vốn chủ có của nhiều nhà thầu, nhà đầu tư thường chỉ có dao động 10%, còn lại dao động 90% vốn đầu tư xây lắp là vốn vay ngân hàng nên có tiềm ẩn rủi ro, có thể ảnh hưởng đến công đoạn đã đi vào làm việc công trình, và có thể dẫn đến phát sinh tiêu cực, lợi ích nhóm, tác động đến môi trường đầu tư kinh doanh, và lợi ích xã hội, trong khi thiếu cơ chế phản biện, giám sát, thẩm định khách quan của bên thứ ba.

Đi sâu vào đánh giá các hạn chế, ông Lê Hoàng Châu trong tham luận của mình đã chỉ ra các hạn chế nói trên biểu hiện ở chỗ: có thể đã tạo điều kiện cho nhà thầu, nhà đầu tư được hưởng lợi “kép” như mong muốn. Một là khi nhận thầu thi công công trình (đầu B – Building: Xây dựng), dự toán công trình thường do nhà thầu cũng là đơn vị đề xuất; hai là 1 vài khu đất đối ứng ở 1 vài vị trí đắc địa và đã được tăng cường hệ thống hạ tầng giao thông để đầu tư kinh doanh BDS (đầu T – Transfer: Chuyển giao), thường cũng do nhà thầu kiêm nhà đầu tư đề xuất 1 vài khu đất được chi trả bù trừ.

Ngoài ra, có thể 1 vài nhà thầu, nhà đầu tư này đã “tránh” được thủ tục “kép” khi chọn lọc nhà thầu xây lắp công trình và chọn lọc chủ đầu tư dự án BDS thông qua phương thức chỉ định thầu, nên đã triệt tiêu sự tranh đua bởi khi được chỉ định làm nhà thầu xây lắp mà không phải qua thủ tục đấu thầu công khai, rộng rãi trong nước, quốc tế để chọn lọc nhà thầu (đầu B: Xây dựng), đồng thời lại được chỉ định nhà đầu tư dự án BDS 1 vài khu đất đối ứng mà không phải qua thủ tục đấu thầu công khai, rộng rãi trong nước, quốc tế để chọn lọc nhà đầu tư (đầu T: Chuyển giao).

Đại diện HoREA khẳng định việc thực hiện phổ biến hình thức chỉ định nhà thầu kiêm nhà đầu tư dự án BT, BOT… làm giảm đi tính minh bạch, công khai, bình đẳng, tranh đua lành mạnh của môi trường kinh doanh; tác động tiêu cực đến niềm tin của nhà đầu tư trong nước, nước ngoài, có thể gây thiệt hại ngân sách nhà nước (vì dự toán công trình nếu không được thẩm định nghiêm ngặt có thể bị nhà thầu nâng cao hơn giá trị thực, đồng thời nguồn đất đối ứng trả cho nhà thầu cũng là tài sản công, cũng là tiền ngân sách) và gây quan ngại cho xã hội.

Với các quan ngại trên, HoREA kiến nghị cần thực hiện phổ biến hình thức đấu giá công khai, đấu thầu rộng rãi trong nước, hoặc đấu thầu rộng rãi quốc tế để chọn lọc nhà thầu, nhà đầu tư đối có 1 vài dự án hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng giao thông, chỉnh trang; phát triển đô thị theo phương thức xã hội hóa đầu tư, dưới hình thức hợp tác công tư (PPP), kể cả đối có 1 vài khu đất vàng trong quá trình thực hiện thu hồi quỹ đất do sắp xếp lại, xử lý trụ sở làm việc, cơ sở làm việc sự nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh mà tài sản gắn liền có đất thuộc có nhà nước.

“Hiệp hội yêu cầu hạn chế tối đa việc chỉ định nhà thầu, chỉ định nhà đầu tư đối có 1 vài trường hợp trên, và chỉ thực hiện hình thức chỉ định nhà thầu, nhà đầu tư theo quy định của Luật Đấu thầu, nhất là trong 1 vài trường hợp đặc thù theo điều 26 Luật Đấu thầu, để tạo lập môi trường đầu tư kinh doanh minh bạch, bình đẳng, tranh đua lành mạnh; củng cố lòng tin cho 1 vài nhà đầu tư; làm lợi cho ngân sách nhà nước và tăng cường sự đồng thuận trong xã hội, mà điển hình là bài học rất quý từ thực tiễn tổ chức thành công buổi đấu giá khu đất công ở số 23 Lê Duẩn, quận 1: giá khởi điểm đấu giá là 558 tỉ đồng, có 13 công ty tham dự đấu giá, sau 16 vòng đấu giá, mức giá thắng đấu giá lên đến 1.430 tỉ đồng, gấp 2,6 lần giá khởi điểm, giúp ngân sách nhà nước thu được đúng giá trị khu đất”, báo cáo của HoREA nêu.

Tại 1 cuộc họp mới đấy, lãnh đạo UBND đô thị cho rằng cần phải có quy trình rõ ràng, minh bạch và phát huy hiệu quả đất đai là tài sản của nhà nước nên TPHCM sẽ dừng toàn bộ 1 vài dự án đầu tư theo hình thức thi công – chuyển giao (BT) đang trong GĐ đàm phán, xin ý kiến để đợi quy trình mới.

Theo ông Sử Ngọc Anh, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư TPHCM, 5 năm qua đô thị đầu tư 1 triệu tỉ đồng cho phát triển hạ tầng. Trong các năm tới, đô thị có nhu cầu chi đến 500.00 tỉ đồng để phát triển hạ tầng nhưng ngân sách chỉ cung cấp được dao động 30% nên cần huy động thêm 1 vài thành phần khác.

Gần đấy nhất, có 18 dự án hạ tầng đang triển khai trên địa bàn đô thị theo hình thức BT, BOT có vốn đầu tư dao động 59.000 tỉ đồng thực hiện theo 1 vài hình thức đầu tư nói trên. Ngoài ra, đang có dao động 130 nhà đầu tư đăng ký tham dự 1 vài dự án theo hình thức đối tác công tư ở đô thị có tổng vốn dao động 350.000 tỉ đồng.

Ông Sử Ngọc Anh cho biết sắp tới sẽ thực hiện theo 1 vài bước nghiêm ngặt, có cơ chế giám sát như định mức vốn công trình, đấu giá đất, quy trình triển khai minh bạch hơn…


Duanmasterianphu.com – Theo TBKTSG

Tìm hiểu thêm tài liệu về dự án masteri an phú Xem Thêm

0913.756.339