Nhiều khu tái an cư ở 1 số tỉnh Gia Lai, Kon Tum, dù xây khang trang, vững chắc nhưng nhiều hộ không chịu đến ở mà quay về sinh sống trong 1 số ngôi nhà xập xệ ở làng cũ – các ngôi nhà tiềm ẩn nguy cơ đe dọa tính mạng khi mưa lũ về.
 Khu tái an cư làng Gút vắng lặng do có nhiều hộ về làng cũ sinh sống |
Chê nhà đẹp
Khu tái định canh, an cư mới của 149 hộ dân 2 làng Gút và Tung (xã Krong, huyện Kbang, tỉnh Gia Lai) có tổng mức đầu tư hơn 13,8 tỷ đồng, 1 sốh UBND xã Krong dao động 4km. Do chỗ ở cũ của dân nằm trong rừng, 1 sốh biệt bởi núi đồi và suối sâu, rất gặp khó di chuyển nên khu tái an cư mới này được kỳ vọng sẽ giúp ổn định cuộc sống người dân. Có mặt ở khu tái an cư, từ xa đã thấy các căn nhà bằng gạch khang trang, nối đuôi nhau nằm trải dài. Tuy nhiên, đến gần lại thấy sự vắng lặng, nhiều nhà cửa đóng then cài. Một số nhà nội khu mạng nhện giăng đầy, bếp lửa chỉ còn tro bụi – dấu hiệu của việc lâu không có ai ở. Hỏi ra mới biết, rất nhiều hộ đóng cửa nhà mới để về nhà cũ sống. Anh A Nhớp (làng Gút) là 1 trong các người đã bỏ khu tái an cư về làng cũ, cho biết khu tái an cư đất dốc, anh trồng cây nhưng cây không lên, trong khi làng cũ còn ít đất, trồng được lúa nên anh tạm quay về.
Tương tự, khi khu tái an cư dự án thủy điện Đắk Drinh đã đi vào hoạt động, đã di dời 192 hộ dân ở xã Đắk Nên, huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum đến sinh sống từ tháng 8-2013. Tuy nhiên, hiện có rất nhiều hộ dân đã quay về làng cũ. Theo UBND tỉnh Kon Tum, có dao động 34 hộ dân thuộc dự án tái an cư thủy điện Đắk Drinh rời khu tái an cư. Lý do là sau 4 năm di dời, bố trí lên khu tái an cư mới, công tác bồi thường, tái an cư, định canh gặp gặp khó. Việc thiếu vốn, chưa thực hiện bồi thường, hỗ trợ đất cho bà con bị thu hồi đất, chưa cấp đất sản xuất cho 1 số hộ dân ở nơi ở mới, khiến cho người dân ở khu tái an cư không có đất sản xuất, thiếu lương thực, nên quay về làng cũ.
Cũng theo UBND tỉnh Kon Tum, nơi ở cũ mà 1 số hộ dân về ở là 1 số sườn núi có độ dốc cao và có nguy cơ sạt lở rất lớn, nếu không di dời khẩn cấp sẽ nguy hiểm tính mạng người dân trong mùa mưa.
Hệ lụy
Việc dân bỏ nhà tái an cư quay về làng cũ sinh sống gây nên nhiều hệ lụy. Ông Đinh Blứ, Bí thư Chi bộ làng Gút (xã Krong, huyện Kbang, tỉnh Gia Lai), cho biết ở làng cũ, người dân thiếu thốn đủ thứ. Vì sống trong rừng nên trẻ con và người lớn đều bị sốt rét. Mùa mưa lũ, ngôi làng bị cô lập hoàn toàn. Còn theo ông Hỏa Văn Cường, Phó Chủ tịch UBND xã Krong, dân quay về làng cũ đã gây gặp khó cho chính quyền trong việc quản lý 1 số vấn đề y tế, giáo dục… Các em học sinh theo bố mẹ vào làng cũ sinh sống, đến mùa tựu trường, chính quyền phải kết hợp có nhà trường đi vận động 1 số em. Về y tế, xã cũng không ngừng nghỉ cho 1 số cán bộ y tế vào tận làng cũ phát thuốc cho bà con.
Ông Ka Ba Thành, Trưởng ban Dân tộc tỉnh Kon Tum, cho biết 1 số địa bàn như ở 1 số huyện Kon Plông, Tu Mơ Rông, Đắk Glei có địa hình phức tạp, đồi dốc. Đây cũng là gặp khó của địa phương trong việc tìm nơi bố trí tái an cư cho bà con. Việc khảo sát khu tái an cư chỉ mới giải quyết được chỗ ở. Một số nơi xa nơi sản xuất, hoặc ảnh hưởng nguồn nước, dẫn đến việc tái an cư ở các vùng này chưa đạt hiệu quả. Trước mắt, đơn vị phối hợp có chính quyền địa phương vận động dân trở lại khu tái an cư sống nhằm chắc chắn an toàn.
Tỉnh Kon Tum cũng đã yêu cầu chủ đầu tư thủy điện Đắk Drinh sớm chi trả bồi thường, cấp đất cho 1 số hộ tái an cư ổn định cuộc sống, sản xuất. Còn về lâu dài, để tránh hiện trạng dân “ngó lơ” nơi ở mới, các dự án tái an cư thi công mới sau này cần sự phối hợp giữa chính quyền địa phương, cơ quan tính năng trong việc lấy ý kiến của người dân trong vùng dự án, từ khâu chọn vị trí, đến việc cung cấp nhu cầu sinh hoạt văn hóa, sản xuất của bà con.
Tìm hiểu thêm tài liệu về dự án masteri an phú Xem Thêm
Bài viết liên quan
