Tầng hầm cao ốc và sự “mắc mớ” với tầm nhìn qui hoạch đô thị

Sau tranh cãi và điều chỉnh, cuối cộng UBND TP.Hà Nội cũng đã ban hành nguyên tắc về “Hướng dẫn xác định qui mô tầng hầm phục vụ đỗ xe đối có các dự án đầu tư thi công trên địa bàn Hà Nội”.

Qui định nhà cao tầng phải có tầng hầm đủ cung cấp nhu cầu là thích hợp có xu thế phát triển (ảnh: Cường Ngô).

Năm 2016, khi dự thảo nguyên tắc được cơ quan tính năng Hà Nội đưa ra lấy ý kiến, cộng đồng công ty cũng như Hiệp hội Bất động sản đã phản biện về 1 số điều chưa hợp lí, như nguyên tắc cứng nhắc công trình cao tầng phải có ít nhất 3 tầng hầm; chưa chia rõ theo từng khu vực, qui mô và tính chất của từng loại công trình…

Trong nguyên tắc mới ban hành, từ các góp ý cơ quan tính năng đã điều chỉnh lại dự thảo từ đây văn bản ban hành chính thức được kiện toàn hơn. Đơn cử, tùy theo khu vực mà nguyên tắc rõ tỉ lệ mét vuông sàn để xe/100m2 sàn sử dụng, bổ sung thêm nguyên tắc chung là các công trình phải bảo đảm được đủ chỗ để xe cho cư dân sống và làm việc… So có dự thảo, nguyên tắc ban hành chính thức mềm dẻo hơn, đồng thời cũng khuyến khích các công trình cao tầng thi công tầng hầm có qui mô lớn hơn so có nguyên tắc.

Đến thời điểm này, phải nói ngay rằng, nguyên tắc về tầng hầm công trình cao tầng biểu hiện chính tầm nhìn của qui hoạch thành thị.

Cứ nhìn vào nội đô lịch sử của Hà Nội và TPHCM thì rõ, do hạn chế của lịch sử, cộng có tầm nhìn ngắn hạn của hàng chục năm trước, trong khi lượng ôtô, xe máy nhiều lên đột biến, dẫn đến vấn đề giải quyết bãi đổ xe cực kì nan giải, hay nói chính xác hơn là đến nay vẫn đang bế tắc.

Lượng ôtô, xe máy không có hầm đậu, phải đậu trên vỉa hè, lề các con phố trái nguyên tắc gây ra ắch tắc giao thông không ngừng nghỉ, và hệ lụy là phương tiện còn bị ăn cắp phụ tùng hoặc bị phá hoại, bất lợi cả đôi bề. Nhiều tuyến các con phố nhỏ hẹp, xe ôtô và xe máy dựng đậu tạm choán hết không gian… di chuyển bị đình trệ. Một số cao ốc có dịch vụ giữ xe máy, ôtô ngoại khu vào, nhưng vì cầu lớn hơn cung, bởi thế giá cắt cổ…

Thiết nghĩ, nguyên tắc mới của Hà Nội là hợp thời cuộc và cũng cho thấy phải đi theo tầm nhìn dài hạn trong qui hoạch thành thị. Còn nếu ngược lại, thì hệ lụy đã quá rõ như chúng ta đã thấy ở Hà Nội và TPHCM, là phản tầm nhìn dài hạn về qui hoạch thành thị.

Một tham chiếu mà tôi xin đơn cử là TP.Đài Bắc của Đài Loan (Trung Quốc). Họ đã ứng dụng nguyên tắc ép buộc về qui mô hầm để xe theo các tỉ lệ nhất định từ lâu rồi, và cũng khuyến khích công trình có nhu cầu sử dụng tầng hầm ít nhưng vẫn thi công như nguyên tắc hoặc vượt nguyên tắc về qui mô để góp phần giải quyết vấn nạn nơi để xe, và cũng chung tay giải quyết vấn đề trong tương lai khi lưu lượng, số lượng ôtô càng ngày càng nhiều lên. Bởi đây là vấn đề xã hội chứ không chỉ là vấn đề kinh tế nữa.

Vấn đề giai đoạn này là, nếu phải xây nhiều hầm để cung cấp nhu cầu ở các khu dân cư, khu thành thị.… sẽ khiến chi phí đầu tư tăng lên đối có chủ đầu tư. Nhưng nếu nhìn tham chiếu từ TP.Đài Bắc, thì buộc chủ đầu tư phải nhận lời, ngõ hầu cung cấp khả năng tăng thêm nhu cầu ở chính công trình của chủ đầu tư, đồng thời sẵn sàng hạ tầng để chung tay giải quyết vấn nạn của thành thị.

Bài viết liên quan