Các số liệu thống kê cho thấy 1 vài dự án thực hiện theo hình thức đối tác công tư (PPP) của TPHCM trong GĐ 2011-2015 chỉ chiếm 5% tổng số dự án đầu tư công của thành phố. Các ngân hàng ngại cho vay các dự án loại này vì chứa đựng nhiều rủi ro liên quan đến sự không ổn định của chính sách bán hàng, 1 vài dự án thường được chỉ định thầu và thiếu minh bạch.
 Tại hội nghị có 8 dự án được ký kết cho vay giữa ngân hàng và nhà đầu tư – Ảnh: Anh Quân |
Đây là vấn đề được nêu ra ở hội nghị kết nối nhà đầu tư có ngân hàng tham dự thực hiện 1 vài dự án thuộc 7 chương trình đột phá của TPHCM diễn ra ngày 24-8 ở TPHCM.
Dự án đầu tư PPP chưa nhiều
Phát biểu ở hội nghị, Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Thành Phong cho biết, TPHCM đang đứng trước các thách thức nghiêm trọng về ô nhiễm môi trường, ngập nước, kẹt xe. Đây không chỉ là gặp khó mà còn là rào cản tác động trực tiếp đến tăng trưởng kinh tế, khả năng tranh giành của thành phố.
Mặc dù số lượng 1 vài dự án thực hiện theo hình thức PPP của TPHCM không lớn, chỉ chiếm 5% tổng số dự án đầu tư công của thành phố, nhưng nguồn vốn huy động từ 1 vài dự án này gấp 5 lần nguồn lực đầu tư công thành phố GĐ 2011- 2015.
Hiện nay, nhu cầu đầu tư 7 chương trình đột phá của thành phố GĐ 2016-2020 cần 1 số vốn rất lớn, trong đây lĩnh vực hạ tầng giao thông, môi trường, chống ngập chiếm mật độ dao động 60%. Tuy nhiên, ngân sách thành phố hiện chỉ cung cấp được dao động 20% tổng nhu cầu vốn đầu tư, đây là 1 thách thức rất lớn đối có thành phố trong thời gian tới.
Nói thêm về nhu cầu đầu tư của thành phố, ông Sử Ngọc Anh, Giám đốc Sở Kế hoạch Đầu tư TPHCM cho biết, GĐ 2016 – 2020, thành phố ước tính cần dao động 1.829.385 tỉ đồng; trong đây, khu vực nhà nước là 376.221 tỉ đồng, chiếm 20,6% tổng nhu cầu vốn; vốn khu vực ngoài nhà nước là 1.120.598 tỉ đồng, chiếm 61,2%; vốn FDI là 332.567 tỉ đồng, chiếm 18,2%.
Để lôi kéo thêm nguồn vốn xã hội hóa, TPHCM đã đề ra nhiều biện pháp, cơ chế chính sách bán hàng nhằm tăng cường lôi kéo vốn thông qua 1 vài hình thức đầu tư như hình thức PPP, hình thức đầu tư trực tiếp trong và ngoài nước.
Về đầu tư theo hình thức đối tác công tư tính đến thời điểm GĐ này, có 23 dự án đã đã đi vào vận hành ký kết hợp đồng có tổng vốn đầu tư đạt dao động 71.127 tỉ đồng; trong đây có 17 dự án thuộc lĩnh vực giao thông vận tải, 3 dự án thuộc lĩnh vực hạ tầng kỹ thuật, 2 dự án thuộc lĩnh vực môi trường và 1 dự án thuộc lĩnh vực văn hóa xã hội.
Bên cạnh đây, TPHCM đang tiếp tục triển khai thực hiện 130 dự án khác (hiện đang ở 1 vài bước dự kiến đầu tư như lập, phê duyệt Đề xuất dự án; lập phê duyệt Báo cáo nghiên cứu kỹ khả thi; đấu thầu chọn lọc nhà đầu tư, đàm phán ký kết hợp đồng dự án) có tổng mức đầu tư dự kiến là 395.847 tỉ đồng; trong đây, lĩnh vực hạ tầng giao thông vận tải, môi trường, chỉnh trang, phát triển thành phố có 93 dự án; lĩnh vực thương mại – dịch vụ có 2 dự án; lĩnh vực giáo dục đào tạo có 4 dự án; lĩnh vực y tế có 14 dự án; lĩnh vực văn hóa – thể thao có 17 dự án.
Rủi ro của dự án PPP
Về phía 1 vài ngân hàng, ông Phạm Mạnh Thắng, Phó tổng giám đốc Ngân hàng Vietcombank cho biết, gặp khó đối có việc cho vay đầu tư 1 vài dự án là 1 vài văn bản quy phạm pháp luật quy định về hình thức đầu tư PPP hiện chỉ dừng lại ở mức nghị định của Chính phủ nên hành lang pháp lý về vận hành này vẫn còn tùy thuộc vào 1 số Luật như Luật Doanh nghiệp, Luật Đấu thầu, Luật Đầu tư công,… Những nhân tố này cũng tạo ra mối quan ngại lớn cho 1 vài nhà đầu tư nước ngoài.
Các tổ chức tín dụng trong nước có diện tích nhỏ, nguồn vốn huy động chủ yếu là vốn ngắn hạn nên khả năng cung cấp tín dụng trung và dài hạn cho 1 vài dự án còn hạn chế. Theo Thông tư 36 và Thông tư 05 của Ngân hàng Nhà nước, quy định mật độ vốn ngắn hạn cho vay dài hạn của 1 vài tổ chức tín dụng năm 2017 là 50% và từ năm 2018 trở đi là 40% sẽ tạo ra rào cản cho vay trung dài hạn của 1 vài tổ chức tín dụng.
Theo ông Thắng, đối có vốn tín dụng thương mại nước ngoài, qua thực tiễn đàm phán triển khai 1 vài dự án PPP hạ tầng quan trọng trong lĩnh vực năng lượng và giao thông đều cho thấy, 1 vài tổ chức tín dụng nước ngoài luôn đề nghị có 1 vài cơ chế bảo lãnh đặc biệt cho 1 vài rủi ro về lưu lượng, doanh thu, chuyển đổi ngoại tệ …
Các dự án PPP có thời gian kéo dài 5 – 10 năm, thậm chí 20 – 30 năm, nên sẽ có các gặp khó nhất định về đàm phán và thu xếp vốn. Hơn nữa, năng lực tài chính của 1 số nhà đầu tư yếu, không góp đủ vốn chủ có tham dự vào 1 vài dự án theo đúng cam đoan, dẫn đến phải dừng dự án. Nhiều phương án tài chính của dự án còn chưa hợp lý, vốn đối ứng tham dự dự án thấp, khi lãi suất tăng do biến động tiền tệ sẽ gây rủi ro lớn đến việc thực hiện dự án.
“Trên thực ở, việc chọn lọc nhà đầu tư còn nhiều bất cập. Hầu hết 1 vài dự án BOT (thi công – kinh doanh – chuyển giao) giao thông thời gian qua đều được chỉ định thầu, trong đây 47 dự án Thủ tướng Chính phủ cho phép chỉ định thầu, 1 dự án đấu thầu, 1 dự án đấu thầu sau đây chuyển sang hình thức chỉ định, 21 dự án đấu thầu chỉ có 1 nhà đầu tư đăng ký. Việc này đã hạn chế tính tranh giành, làm giảm hiệu quả đầu tư của dự án” ông Thắng nói.
Ngoài ra, năng lực của nhà đầu tư ở 1 số dự án đã được phê duyệt còn hạn chế như thiếu vốn, thiếu bí kíp, chất lượng thi công không chắc chắn…
Để lôi kéo đầu tư, ông Thắng đề xuất, cần đã đi vào vận hành 1 vài quy định về PPP và đấu thầu chọn lọc nhà đầu tư theo hướng tiếp thu 1 vài bài học từ thực tiễn triển khai trong thời gian qua, đồng thời chắc chắn sự thích hợp có thông lệ quốc tế trong bối cảnh hội nhập sâu rộng là cực kỳ cấp bách.
Bên cạnh đây, TPHCM cần quyết liệt trong việc bố trí tài chính tối thiểu để làm đối ứng cho 1 vài dự án PPP. Các dự án có diện tích lớn, có tính đột phá như hệ thống các con phố bộ xa lộ, các con phố sắt tốc độ cao… cần có vốn góp từ ngân sách để chắc chắn dự án khả thi về mặt tài chính.
Đồng thời, hướng đến nguồn vốn tín dụng nước ngoài là biện pháp nhằm bù đắp nguồn lực thiếu hụt cho 1 vài dự án PPP trong GĐ tới. Kinh nghiệm triển khai thành công ở 1 số nước như Ấn Độ, Indonesia,Philipines ….cho thấy, trong GĐ sơ khai hình thành phố trường và chỉ số tín nhiệm còn thấp, 1 vài nhà cung cấp tài chính đều đưa ra các đề nghị bảo lãnh rủi ro về chuyển đổi ngoại tệ, doanh thu,… Khi đã phát triển được phân khúc ở mức tốt hơn thì có thể từng bước gỡ bỏ các ràng buộc này.
Điều quan trọng nhất là phải công khai, minh bạch trong đầu tư theo PPP GĐ này vẫn chưa được chú trọng. Việc thi công Dự thảo Luật Đầu tư theo hình thức PPP trong thời gian tới cần nghiên cứu kỹ quy định về công khai tài liệu về đề xuất dự án PPP và 1 vài tài liệu trong quá trình chọn lọc nhà đầu tư; về công khai tài liệu dự án PPP trong suốt vòng đời dự án, bao gồm cả tài liệu về công đoạn thực hiện công trình.
Trước các rào cản mà ngân hàng nêu ra, Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Thành Phong khẳng định, TPHCM sẽ tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, tháo bỏ 1 vài điểm nghẽn về cải 1 vàih hành chính. Bên cạnh đây, đưa đấu giá, đấu thầu thành phương thức chủ yếu nhằm minh bạch, tạo điều kiện cho 1 vài thành phần kinh tế tiếp cận bình đẳng 1 vài cơ hôi đầu tư trên địa bàn thành phố.
Tại hội nghị, có 8 dự án thực hiện theo hình thức PPP đã được ký kết giữa nhà đầu tư có ngân hàng có tổng số vốn cho vay 26.000 tỉ đồng.
Trong số 8 dự án, đáng chú tâm có 2 dự án lớn.
Thứ nhất là dự án đầu tư thi công các con phố trục Bắc Nam, diện tích vốn đầu tư 18.000 tỉ đồng. Dự án được ký kết giữa Liên danh Nhà đầu tư Công ty TNHH MTV Phát triển Công nghiệp Tân Thuận hợp tác cộng Công ty cổ phần Tập đoàn Phát triển hạ tầng và BDS Việt Nam, Công ty cổ phần Đầu tư Xây dựng Tuấn Lộc, Công ty cổ phần An Phú và Ngân hàng Vietinbank.
Thứ hai là dự án đầu tư thi công các con phố Nguyễn Tất Thành, diện tích vốn đầu tư 4.669 tỉ đồng, được ký kết giữa Liên danh Nhà đầu tư Công ty TNHH MTV Phát triển Công nghiệp Tân Thuận – Công ty cổ phần Đường Khánh Hội – Công ty TNHH Đầu tư Phát triển Đô thị Ngọc Viễn Đông và 1 vài Ngân hàng Agribank, Ngân hàng TMCP Sài Gòn.
Duanmasterianphu.com – Theo TBKTSG
Tìm hiểu thêm tài liệu về dự án masteri an phú Xem Thêm
