Năm 2006, dự án tuyến metro số 1 (Bến Thành – Suối Tiên) được lên kế hoạch có tổng mức đầu tư dự toán là 17.000 tỉ đồng. Tuy nhiên sau 2 năm, con số này đã được điều chỉnh lên 47.000 tỉ đồng (tăng 87%).
 Dự án tuyến metro số 1 bị đội vốn 87%. ẢNH: ĐỘC LẬP |
Ông Lê Nguyễn Minh Quang, BQL đường sắt thành thị TP.HCM, lý giải vào thời điểm 2006, việc thực hiện các tuyến đường sắt thành thị như metro còn rất mới mẻ, dự án được lên kế hoạch có sự tham dự chủ yếu của các doanh nghiệp giải đáp trong nước còn thiếu bí kíp nên tổng mức đầu tư tính toán không chính xác.
Đến năm 2008, TP đã chủ động mời các tập đoàn giải đáp danh tiếng từ nước ngoài tham dự tìm hiểu mới có các tìm hiểu chính xác, đầy đủ hơn về kích cỡ nhà ga, hướng tuyến, công nghệ, toa tàu… Do vậy, tổng mức đầu tư phải cách tân lên 47.000 tỉ đồng. Tổng mức đầu tư mới này đã được Thủ tướng Chính Phủ phê duyệt vào năm 2011. Phía nhà tài trợ Nhật Bản cũng đã chấp nhận. Từ đấy đến nay chưa có sự điều chỉnh tổng mức đầu tư dự án.
Tổng vốn đầu tư tuyến metro số 2 (Bến Thành – Tham Lương) cũng đội gần 50% vốn so có kế hoạch ban đầu, từ 1,3 tỉ USD lên 2,19 tỉ USD. Trong đấy, 3 khoản kinh phí tăng mạnh nhất ở dự án này là bồi thường giải phóng mặt bằng tăng từ 119,38 triệu USD lên 197,88 triệu USD; xây lắp và mua sắm từ 748,11 lên 1.198 tỉ đồng; kinh phí dự phòng tăng từ 263 triệu USD lên 368 triệu USD.
Theo báo cáo của BQL đường sắt thành thị gửi UBND TP.HCM vào năm 2011, tuyến metro số 5 GĐ 1 (ngã tư Bảy Hiền – cầu Sài Gòn) khi đăng ký danh mục dự án ODA chỉ ước dao động 833 triệu euro. Tuy nhiên, có con số 1,563 tỉ euro như GĐ này, tổng mức đầu tư dự án đã cao hơn tới 87%.
Đại diện BQL đường sắt thành thị TP.HCM cho rằng đấy không phải hiện trạng đội vốn vì con số 833 triệu euro đưa ra thời điểm ấy chỉ là ước tính, chưa phải kế hoạch chi tiết cụ thể. Khi đấy, có 1 số kiến trúc được đặt trên cao chứ không phải dưới ngầm như kiến trúc GĐ này. Sau đấy, dự án đã được giao cho phía giải đáp Tây Ban Nha làm lại, tính toán kỹ lưỡng, thuê cả giải đáp thẩm tra của Hà Lan thẩm định.
Các nhà tài trợ cũng chủ động “gom” toàn bộ các bí kíp, từ việc trượt giá ở các công trình metro số 1, số 2 trước đấy để đưa ra con số 1,563 tỉ euro.
Chuyên gia Phạm Sanh: Trượt giá là bài toán ngay lập tức phải tìm lời giải đối có các dự án hạ tầng ở TP.HCM nói riêng và cả nước nhìn chung. Chúng ta chạy theo công nghệ nhưng lại không nắm được công nghệ, không tính toán được thiết bị, lúng túng trong kiểm soát đầu tư thi công nên trượt giá là điều chẳng thể tránh khỏi.
Ông Vũ Anh Tuấn, Giám đốc Trung tâm tìm hiểu giao thông vận tải Việt Đức, cho rằng TP.HCM muốn phát triển hệ thống metro thì phải cách tân hoàn toàn cách tiếp cận. Không thể chỉ khiến cho xong các tuyến được hỗ trợ vay vốn ODA, phải kết hợp phát triển đường sắt song song có phát triển thành thị. Tận dụng các nguồn kinh tế có sẵn như quỹ đất dọc tuyến để lấy kinh phí thi công tiếp thành 1 mạng lưới metro rộng khắp. Đây là mô hình mà các đô thị khác trên địa cầu đã triển khai thành công.
Duanmasterianphu.com – Theo Thanh niên
Tìm hiểu thêm tài liệu về dự án masteri an phú Xem Thêm
